शेतकऱ्यांच्या विकासासाठी शासन नेहमी सातत्याने प्रयत्न करत असते. आणि त्यासाठी सरकार विविध प्रकारच्या योजना सुद्धा दरवर्षी राबवते. भारत सरकारकडून पिकाच्या खरेदीवर किमान किंमत दिली जाते. या किमतीला किमान आधारभूत किंमत म्हणजेच Minimum Support Price किंवा एमएसपी म्हणतात. या पोस्ट मधून आम्ही तुम्हाला किमान आधारभूत किंमत 2024 विषयी संपूर्ण माहिती सांगणार आहोत, जसे की, MSP 2022-23 काय आहे, किमान आधारभूत किंमतीचा उद्देश काय असतो आणि त्याचे फायदे कोणते असतात, इत्यादि. तुम्हाला जर 2022-23 च्या Minimum Support Price (MSP) बद्दल जाणून घ्यायचे असेल तर विनंती आहे की आमची ही पोस्ट शेवट पर्यंत वाचावी.
किमान आधारभूत किंमत 2024
किमान आधारभूत किंमत ही कोणत्याही पिकाची किमान किंमत (Minimum Price) असते जी सरकार शेतकऱ्यांना देते. या किमतीपेक्षा कमी दराने सरकार कोणत्याही पिकाची खरेदी करू शकत नाही. शासनाकडून कमी दरात पिकाची खरेदी केली जाते. सध्या 23 पिकांवरील किमान आधारभूत किंमत केंद्र सरकार कडून देण्यात येते. ज्यामध्ये 7 तृणधान्ये (धान, गहू, मका, बाजरी, ज्वारी नाचणी आणि बार्ली), 5 कडधान्ये (चना, अरहर, उडीद, मूग आणि मसूर), 7 तेलबिया (रेपसीड-मोहरी, भुईमूग, सोयाबीन, सूर्यफूल, तीळ, करडई नायजर बियाणे) ) आणि 4 व्यावसायिक पिके (कापूस, ऊस, कोपरा आणि कच्चा ताग) इत्यादि येतात.
MSP शेतकरी आणि ग्राहकांसाठी अनुदानित किंमत सुनिश्चित करते. कृषी खर्च आणि किमती आयोगाच्या शिफारशींच्या आधारे, सरकार दर वर्षी तृणधान्ये, कडधान्ये, तेलबिया आणि व्यावसायिक पिके यासारख्या कृषी पिकांसाठी संबंधित राज्य सरकारे आणि केंद्रीय विभागांनी विचार केल्यानंतर एमएससी जाहीर करते.
किमान आधारभूत किमतीत वाढ
सर्वांनाच माहिती आहे की, सरकार शेतकऱ्यांकडून सर्वात कमी दरात पीक खरेदी करते. जेणेकरून कोणत्याही शेतकऱ्याचे पीक खराब होणार नाही. प्रत्येक पिकासाठी शासनाने भाव निश्चित केला आहे. ज्याच्या खाली त्या पिकाची खरेदी होत नाही. रब्बी हंगाम 2022-23 अंतर्गत रब्बी पिकांच्या किमान आधारभूत किमतीत वाढ करण्याचा निर्णय पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी घेतला आहे. जेणेकरून शेतकऱ्यांना अधिक उत्पन्न मिळू शकेल. पिकांच्या कायदेशीरीकरणाला चालना देण्याच्या उद्देशाने हा आदेश काढण्यात आला आहे. मसूर, हरभरा, बार्ली आणि करडईच्या फुलांसाठी शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादन खर्चापेक्षा जास्त भाव मिळेल. याशिवाय तेलबिया, कडधान्ये आणि भरड धान्यांच्या बाजूने किमान आधारभूत किंमत निश्चित करण्यात आली आहे.
25 प्रकारच्या प्रमुख कृषी पिकांना किमान आधारभूत किंमत दिली जाते
MSP द्वारे शेतकऱ्यांना उत्पादन खर्चावर किमान 50% परतावा सुनिश्चित केला जातो. या व्यतिरिक्त, शेतकरी त्यांचे उत्पादन विकण्यासाठी अनुकूल परिस्थिती मिळाल्यास किंवा MSP पेक्षा चांगली किंमत मिळाल्यास त्यांची पिके गैर-सरकारी पक्षांना विकण्यास मोकळे आहेत. ही योजना 1966 मध्ये सुरू झाली. सरकार दरवर्षी 25 प्रमुख कृषी पिकांसाठी एमएसपी जाहीर करते. ज्यामध्ये खरीप हंगामातील 14 आणि रब्बी हंगामातील 7 पिकांचा समावेश आहे. 2020-21 मध्ये या योजनेद्वारे 2.04 कोटी शेतकऱ्यांना लाभ मिळाला आहे. शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकांना योग्य भाव मिळावा या उद्देशाने ही योजना सुरू करण्यात आली. या योजनेद्वारे देशभरातील शेतकरी सक्षम आणि स्वावलंबी होतील आणि त्यांचे जीवनमानही सुधारेल.
Minimum Support Price 2024 in Marathi
योजनेचे नाव | किमान आधारभून किंमत 2024 |
---|---|
कोणी सुरू केली | केंद्र सरकार |
लाभार्थी | भारतातील सर्व शेतकरी |
उद्देश | शेतकर्यांच्या पिकांचा योग्य मोबदला देणे |
वर्ष | 2024 |
MSP 2024 चा उद्देश
रब्बी हंगाम 2023-24 साठी किमान आधारभूत किंमत
1) गहू
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 1975
- 2022-23 ची किमान आधारभूत किंमत – 2015
- उत्पादन खर्च 2022-23 – 1008
- किमान आधारभूत किमती मध्ये झालेली वाढ – 40
2) बार्ली
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 1600
- 2022-23 ची किमान आधारभूत किंमत – 1635
- उत्पादन खर्च 2022-23 – 1019
- किमान आधारभूत किमती मध्ये झालेली वाढ – 35
3) हरभरा
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 5100
- 2022-23 ची किमान आधारभूत किंमत – 5230
- उत्पादन खर्च 2022-23 – 3004
- किमान आधारभूत किमती मध्ये झालेली वाढ – 130
4) मसूर ची डाळ
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 5100
- 2022-23 ची किमान आधारभूत किंमत -5500
- उत्पादन खर्च 2022-23 – 3079
- किमान आधारभूत किमती मध्ये झालेली वाढ – 400
5) कॅनोला आणि मोहरी
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 4650
- 2022-23 ची किमान आधारभूत किंमत – 5050
- उत्पादन खर्च 2022-23 – 2523
- किमान आधारभूत किमती मध्ये झालेली वाढ – 400
6) सूर्यफूल
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 5327
- 2022-23 ची किमान आधारभूत किंमत – 5441
- उत्पादन खर्च 2022-23 – 3627
- किमान आधारभूत किमती मध्ये झालेली वाढ – 114
खरीप हंगाम
1) ज्वारी
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 2738
2) बाजारी
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 2250
3) मका
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 1870
4) तूर
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 6300
5) मुंग
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 7275
6) उडीद
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 6300
7) कापूस
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 5726
8) मूंगफल्ली
- 2021-22 ची किमान आधारभूत किंमत – 5550
माहिती आवडली असेल तर नक्कीच शेअर करा. आणि दररोज नवनवीन सरकारी योजनांची माहिती मिळवण्यासाठी आम्हाला टेलिग्राम वर फॉलो करा.